Menispermaceae (Juss., 1789) è una famiglia di piante appartenente all'ordine Ranunculales, per la prima volta descritte dal botanico francese Antoine-Laurent de Jussieu nella sua opera Genera Plantarum. In questa famiglia, la quarta per dimensioni all'interno di quest'ordine, sono incluse oltre 400 specie, ripartite tra 75 generi.

La maggior parte dei generi qui inclusi ha una distribuzione tipicamente tropicale, ma vi sono alcune eccezioni come Cocculus e Menispermum, presenti anche in aree subtropicali o temperate.

Descrizione

Tassonomia

All'interno della famiglia Menispermaceae sono inclusi i seguenti 75 generi, ripartiti tra le due sottofamiglie di Chasmantheroideae e Menispermoideae:

Sottofamiglia Chasmantheroideae Luersson

Tribù Burasaieae Endlicher
  • Aspidocarya Hook.f. & Thomson
  • Borismene Barneby
  • Burasaia Thouars
  • Calycocarpum Nutt. ex Spach
  • Chasmanthera Hochst.
  • Chlaenandra Miq.
  • Dialytheca Exell & Mendonça
  • Dioscoreophyllum Engl.
  • Diploclisia Miers
  • Disciphania Eichler
  • Fibraurea Lour.
  • Hyalosepalum Troupin
  • Jateorhiza Miers
  • Kolobopetalum Engl.
  • Leptoterantha Louis ex Troupin
  • Odontocarya Miers
  • Orthogynium Baill.
  • Parabaena Miers
  • Penianthus Miers
  • Platytinospora (Engl.) Diels
  • Rhigiocarya Miers
  • Sarcolophium Troupin
  • Sphenocentrum Pierre
  • Syntriandrium Engl.
  • Tinomiscium Miers
  • Tinospora Miers
Tribù Coscinieae J. D. Hooker & Thompson
  • Anamirta Colebr.
  • Arcangelisia Becc.
  • Coscinium Colebr.

Sottofamiglia Menispermoideae Arnott

Tribù Anomospermeae Miers
  • Abuta Aubl.
  • Anomospermum Miers
  • Caryomene Barneby & Krukoff
  • Echinostephia (Diels) Domin
  • Elephantomene Barneby & Krukoff
  • Elissarrhena Miers
  • Hypserpa Miers
  • Legnephora Miers
  • Parapachygone Forman
  • Pericampylus Miers
  • Rupertiella Wei Wang & R.Ortiz
  • Sarcopetalum F.Muell.
  • Telitoxicum Moldenke
Tribù Cissampelidae J. D. Hooker & Thompson
  • Antizoma Miers
  • Cissampelos L.
  • Cyclea Arn. ex Wight
  • Perichasma Miers
  • Stephania Lour.
Tribù Limacieae Prantl
  • Limacia Lour.
Tribù Menispermeae DC.
  • Menispermum Tourn. ex L.
  • Sinomenium Diels
Tribù Pachygoneae Miers
  • Cocculus DC.
  • Haematocarpus Miers
  • Hyperbaena Miers ex Benth.
  • Pachygone Miers
Tribù Spirospermeae R. Ortiz & W. Wang
  • Limaciopsis Engl.
  • Rhaptonema Miers
  • Spirospermum Thouars
  • Strychnopsis Baill.
Tribù Tiliacoreae Miers
  • Albertisia Becc.
  • Anisocycla Baill.
  • Beirnaertia Louis ex Troupin
  • Carronia F.Muell.
  • Chondrodendron Ruiz & Pav.
  • Curarea Barneby & Krukoff
  • Eleutharrhena Formánek
  • Macrococculus Becc.
  • Orthomene Barneby & Krukoff
  • Pleogyne Miers
  • Pycnarrhena Miers ex Hook.f. & Thomson
  • Sciadotenia Miers
  • Synclisia Benth.
  • Syrrheonema Miers
  • Tiliacora Colebr.
  • Triclisia Benth.
  • Ungulipetalum Moldenke

Note

Bibliografia

  • (LAFR) Antoine Laurent de Jussieu, Ordo XVII. Menisperma, in Genera plantarum (PDF), Parigi, Herissant et Theophilum Barrois, 1789, pp. 284-286, DOI:10.5962/bhl.title.284. URL consultato l'8 febbraio 2021.

Altri progetti

  • Wikimedia Commons contiene immagini o altri file su Menispermaceae
  • Wikispecies contiene informazioni su Menispermaceae

Collegamenti esterni

  • (EN) Menispermaceae, su Enciclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.
  • (EN) Menispermaceae, su Fossilworks.org.

plant11 (Menispermaceae) image 36037 at PhytoImages.siu.edu

plant8 (Menispermaceae) image 72395 at PhytoImages.siu.edu

plant3 (Menispermaceae) image 131125 at PhytoImages.siu.edu

Menispermum canadense (Menispermaceae) image 894 at PhytoImages.siu.edu

plant9 (Menispermaceae) image 73174 at PhytoImages.siu.edu